Op 1 oktober start het grootste historische evenement van Nederland: de Maand van de Geschiedenis. Honderden musea, bibliotheken, boekhandels en culturele instellingen organiseren talloze activiteiten rondom het jaarthema Aan het werk.
Van rondleiding tot kinderprogramma, van theatervoorstelling tot lezing en van stadswandeling tot fietstour: met ruim 450 activiteiten is er voor iedereen wat te doen, in iedere provincie. Een greep uit het programma in Friesland.
Gevangeniswerk
Hoe was het om te werken in de voormalige Strafgevangenis van Leeuwarden? Sinds het bestaan van dit soort inrichtingen werken zowel gevangenen als personeel binnen, maar soms ook buiten de muren. Iedereen daar kent het spreekwoord “ledigheid is des duivels oorkussen”, wat betekent dat uit niets doen niets goeds voorkomt. Tijdens een rondleiding leer je meer over het leven binnen de muren van een gevangenis.
Leeuwarden – Museum Blokhuispoort – 1 t/m 31 oktober
Landbouwmechanisatie
In de afgelopen twee eeuwen veranderde de wijze waarop in Friesland landbouw bedreven werd ingrijpend. Directeur Henk Dijkstra van het Fries Landbouwmuseum heeft hier een indrukwekkend boek over geschreven en vertelt er graag over. Bovendien is het depot van het museum deze dag open en zijn diverse landbouwwerktuigen te bekijken.
Felling – Fries Landbouwmuseum – 2 oktober 11.00-17.00 uur
Kinderarbeid
Deze avond staat in het teken van kinderarbeid, toen en nu. Hoe zat het met werkende kinderen in Friesland? Schrijver Kerst Huisman vertelt over kinderarbeid in de tijd van de laagveenderij en specialist kinderrechten Beata Karspinska gaat in op hoe het vandaag de dag is gesteld met kinderrechten in de wereld.
Beets – Openluchtmueum It Damshûs – 5 oktober, 20.00-21.45 uur
Indiëgangers
Neem actief deel en kies je eigen verhaallijn tijdens de voorstelling ‘Op klompen door de dessa’. Hierin wordt het verhaal verteld van een dienstplichtige soldaat die in Nederlands-Indië het gezag over de voormalige kolonie moest helpen herstellen. Er is gebruikgemaakt van authentiek archiefmateriaal en het 360-graden decor laat je het verhaal volledig ondergaan. Je zit niet op een stoel, maar loopt zelf door de voorstelling heen. Het stuk is geïnspireerd op het gelijknamige boek van Hylke Speerstra.
Leeuwarden – WTC Expo – diverse data in oktober
Keramiek
Keramiek is een eeuwenoud ambacht waarbij de meeste objecten door handwerk zijn gemaakt. Maar wat weten we over de mensen achter de handen die de kommen en schotels in Keramiekmuseum Princessehof hebben gemaakt? Hoe zag het werkproces eruit en wat voor leven hadden deze mensen? Aan de hand van een aantal objecten uit de collectie laten conservatoren Eline van den Berg en Laura Smeets een aantal voorbeelden zien uit Azië en Europa.
Leeuwarden – Keramiekmuseum Princessehof – 6, 31 oktober, 15.00-16.00 uur
Werken en verwerken
Friese rasverteller Hylke Speerstra publiceerde onlangs Testament van de ziel, waarin verschillende levenslessen de revue passeren. Een hiervan is dat werken helpt te verwerken. Speerstra geeft – in het Fries – een lezing over zijn boek, waarin de aangrijpende levens van twee jongens centraal staan.
Balk – St. Podium Groter – 28 oktober, 20.00-22.00 uur
Barbarijse zeerovers
Maand-essayist van 2020 Abdelkader Benali geeft een wegens corona uitgesteld optreden naar aanleiding van zijn essay Reizigers van een nieuwe tijd. Hierin beschrijft hij het ongelooflijke leven van Jan Janszoon, een Nederlandse piraat die in dienst trad van de Barbarijse zeerovers. Hoe verhoudt het verhaal van Janszoon zich tot dat van Benali zelf?
Leeuwarden – Tresoar – 28 oktober, 20.15-22.00 uur
Boerenprofessor
‘De boerenprofessor en zijn maanvrouwen’ is een interactieve vertelling over boer Bertus die naast aardappelboer ook boerenprofessor is. Al jaren en jaren bestudeert hij de sterren en vooral de maan. Op een zekere dag landen er een paar mooie maanvrouwen met vleugels in zijn land. Ze eten van zijn aardappeloogst, maar dat is niet de bedoeling!
Felling – Fries Landbouwmuseum – 17, 18 en 20 oktober
Planetenrace
Laat jouw team de planeet op het raderwerk het snelste draaien? Of maak je liever je eigen sterrenkaart? Treed in de voetsporen van Eise Eisinga en ga aan het werk met techniek of met de sterren. Telkens twee teams gaan de uitdaging aan: wie kan de planeet op je zelfgebouwde raderwerk het snelste laten draaien? Een activiteit voor iedereen van 8 jaar en ouder. Ben je jonger dan 8 jaar? Dan kun je je eigen sterrenkaart maken.
Franeker – Koninklijk Eise Eisinga Planetarium – 18 en 19 oktober, 12.00-16.00 uur
De complete agenda is te bekijken op: www.maandvandegeschiedenis.nl/agenda