We zijn massaal aan de wandel, en dat is niet voor niks. Het is niet alleen goed voor de conditie van ons lijf, maar ook voor de gezondheid van onze geest. Televisieprogramma’s, podcasts, boeken en films bieden de nodige inspiratie. Wandel jij al regelmatig?
Sinds de coronapandemie zijn we meer gaan wandelen dan ooit. Gezond voor lijf en leden, maar ook voor de geest. Veel mensen zijn samen gaan wandelen en daar zit ‘m de kneep, dat kan enorm opluchten omdat het vertellen van je verhaal, van wat je roert en raakt, wat je dwarszit, waar je mee dubt of zelfs je grootste verdriet, makkelijker gaat tijdens wandelen.
In ieder geval een stuk makkelijker dan wanneer je thuiszit en ondertussen afgeleid wordt door omgevingsgeluiden en het feit dat je koffie gaat zetten. Maar ook makkelijker dan in de stoel bij bijvoorbeeld een psycholoog. Wandelen blijkt veel laagdrempeliger om je te kunnen uiten.
Een buitje? Schuilen kan ook fijn zijn
Wandelen neemt volgens experts de haast uit je lijf en uit je hoofd weg en het kan je meer ‘open’ maken. Je ruikt het bos, voelt een drup regen en ervaart hoe de wind door je haren waait. Zintuigen krijgen alle ruimte als je buiten wandelt. Je zakt als het ware in je lijf. Je hoofd raakt leeg en er komt ruimte voor stilte en woorden die recht uit je hart komen. Dat niet altijd de zon schijnt tijdens een wandeling doet er eigenlijk minder toe. Een buitje kun je best hebben en schuilen kan ook fijn zijn. Letterlijk en figuurlijk.
Volgens klinische neuropsychologie Erik Scherder van de Vrije Universiteit in Amsterdam vermindert een goede wandeling somberheid, stimuleert het de creativiteit én zorgt het voor focus. Doe je het mét iemand die je vertrouwt, een vriend of vriendin, coach of andere hulpverlener dan blijkt dat verhelderende gesprekken op te leveren waar je veel aan kan hebben. In een eerder interview laat Scherder weten: “Het is wetenschappelijk onderzocht en bewezen dat wandelen depressieve gevoelens kan verminderen. Als je gaat lopen, activeer je namelijk delen van het brein die remmend werken op gebieden die zorgen voor negativiteit, stress en je niet lekker voelen. Hierdoor heb je meer controle over je emoties, zoals somberheid en angst.” Ook vertelt hij dat je tijdens wandelen emoties beter kunt reguleren. Je bent veel meer ontspannen en kunt daardoor makkelijker vragen aan elkaar stellen als ‘hoe gaat het nu écht met je? “Ook stimuleer je tijdens een wandeling de hersenfunctie flexibiliteit. Hierdoor heb je een meer open houding en is zelfreflectie eenvoudiger. Je denkt dan minder snel ‘Hè, wat heb jij nu weer?’, en stelt jezelf sneller de vraag ‘Hoe denk ik hier eigenlijk over?”
Op tv: wandelend kennismaken met levensverhalen
Er is een aantal televisieprogramma’s waarbij al wandelend diepgaande gesprekken werden gevoerd. Denk aan Mijn Pelgrimspad waarbij Annemiek Schrijver langs religieus erfgoed in de provincie trekt. Via ‘programma gemist’ kun je afleveringen terugkijken. In deze aflevering van Kruispunt die specifiek over het effect van wandelen gaat, tref je behalve Erik Scherder ook andere bekende Nederlanders die het wandelen hebben ontdekt als een helende manier van bewegen.
Ken je het programma ‘Laat mij maar lopen’? In dit programma worden zeven wandelaars gevolgd die die de bekende pelgrimstocht naar Santiago de Compostela doen. Ze hebben allemaal zo hun eigen reden daarvoor. Het blijkt zowel mentaal als fysiek een bijzondere tocht te zijn. Ook hier geldt weer: er worden prachtige levensverhalen verteld.
Het programma De Wandeling bestaat al tijden. Bekende en onbekende Nederlanders worden al wandelend geïnterviewd door Sander de Kramer of Joris Linssen. Veel van de afleveringen zijn terug te zien.
Podcasts over wandeltochten en de natuur
Er is een inspirerende podcast te volgen over wandelen. Het heet ‘Geen blad voor de mond’. Leonie ter Braak gaat met gasten in gesprek, terwijl ze samen de natuur ingaan. Specifiek over Nederlandse wandelgebieden gaat de podcast Puur Natuur. Door hiernaar te luisteren leer je van alles over de natuur samen met bekende gasten en natuurexperts zoals plaatselijke boswachters. De radio 1 podcast Wanderland combineert wandelen met muziek. Host Gertjan Van Hellemont (alias Douglas Firs) gaat elke aflevering al wandelend in gesprek met een bekende muzikant. Wil je het wat ruiger aanpakken dan kies je voor de Engelstalige podcast Sounds of the trail. Deze podcast gaat over hiking. Het podcastteam bewandelt de bekende Amerikaanse Appalachian Trail (3500 km) en Pacific Crest trail (4200 km) en praat onderweg met andere hikers over hun avontuurlijke ervaringen en hun leven.
Boeken en films over wandelen
Boeken over wandelen zijn er ook genoeg. Wist je dat journalist Twan Huys al jaren een fervent wandelaar is? Hij schreef er het boek Wandellust over (uitgeverij Prometheus). Het boek Het Zoutpad van Raynor Winn mag hier niet ongenoemd blijven. Als één boek duidelijk maakt dat wandelen in de natuur het leven zin kan geven, is het dit boek wel (uitgeverij Balans). Ook Wild van Cheryl Strayed is zo’n boek. Ze liep zeventienhonderd kilometer solo. Een tocht die haar tot inzichten bracht en haar leven veranderde. (uitgeverij Luitingh-Sijthoff). En in deze zelfde reeks noemen we toch ook nog maar even Into the wild van John Krakauer, een al wat ouder boek over een jonge jongen die de wildernis intrekt. Dat loopt minder goed af, maar kan misschien wel de voorloper van al die boeken over wandelen genoemd worden. Een sterk verhaal dat niet voor niets werd verfilmd omdat het zoveel mensen aansprak, evenals dat eerdergenoemde boek Wild overigens. Momenteel wordt er gewerkt aan de verfilming van Het Zoutpad.