Dit weekend gaat de wintertijd in, de blaadjes vallen en in de winkels kun je zien dat we ons op de feestdagen van Nederlands meest bekende heiligen voorbereiden: St. Maarten en St.Nicolaas. Maar eerst komt er nog iets met pompoenen en griezelmaskers: Halloween.
Halloween is een soort afkorting voor AllHallows Eve: de vooravond van Allerheiligen. Toen het christendom in Ierland voet aan de grond kreeg was dat in een Keltische traditie waarin het op 31 oktober Oudjaar was. Net zoals nu nog bij ons werden daar op oudejaarsavond met veel lawaai en schrikeffecten de boze geesten verjaagd; daar komen de enge maskers vandaan. De pompoenen en snoepjes hangen samen met het feit dat het feest voor de Kelten de oogsttijd afsloot, en dat ze dan hun doden herdachten en voedseloffers brachten.
Wat je niet in de winkels kunt zien is, dat er de komende week ook een aantal belangrijke feest- en gedenkdagen voor de kerken zijn. Onder protestantse christenen is 31 oktober belangrijk als Hervormingsdag. Op 31 oktober 1517 spijkerde Maarten Luther 95 stellingen aan de deur van de slotkapel van Wittenberg; dat wordt algemeen gezien als het begin van alle protestantse kerken. We vieren dit jaar dus de 499ste verjaardag van dit feit, en overal in de wereld begint maandag het Jaar van de Reformatie dat op 31 oktober 2017 zijn hoogtepunt zal krijgen.
Vooral katholieke christenen vieren op 1 november Allerheiligen, de feestdag ter nagedachtenis aan alle heiligen en martelaren.Heilig noemen we overleden personen die bijzonder rechtschapen en gelovig hebben geleefd; martelaren zijn mensen die dat ook hebben gedaan, maar die om hun geloof vermoord zijn, zoals bijvoorbeeld Pater Titus Brandsma. Heiligen zijn belangrijk omdat we van hen kunnen leren, hoe we zelf ook in het geloof en in het leven zouden kunnen staan.
Ook in wie we uit onze gewone alledaagse kring moeten missen kunnen we soms een voorbeeld zien. Voorbeelden van hoe het wel moet, en voorbeelden van hoe het niet moet. Want natuurlijk is lang niet iedereen heilig. Maar voor allemaal vieren we op 2 november Allerzielen: de dag waarop wij bidden voor alle overledenen en hen gedenken.
Iedereen heeft wel iemand, die hem of haar ten voorbeeld is. We vroegen het laatst in een kennismakingsspelletje aan jongeren van een jaar of 13, 14. Ze noemden Nelson Mandela en Mahatma Gandhi, maar ook Bill Gates en Barack Obama. Vooral noemden ze namen van hele gewone mensen die ze bewonderden omwille van – zo zouden wij zeggen- hun goedheid. Om de liefdevolle manier waarop ze zich helemaal inzetten voor mensen en dieren, bij voorbeeld. Deze mensen zijn lang niet altijd al overleden, meestal niet. Ze zijn ook lang niet allemaal heilig, of we kunnen het nog niet goed zien. Maar als ze ons steunen en helpen om het goede voor ogen te houden en ook echt te doen, is hun leven ons nu al tot zegen.
Pastor Nelleke ten Wolde-Hijwegen